Đường Lưỡi Bò Là Gì? Nguồn Gốc Và Cách Xác Định Biên Giới Quốc Gia Trên Biển

Đường Lưỡi Bò Là Gì?

Đường lưỡi bò (hay còn gọi là "đường chín đoạn") là một đường ranh giới hình chữ U (giống hình lưỡi bò) do Trung Quốc tự vẽ ra trên bản đồ, bao trọn gần như toàn bộ vùng Biển Đông. Đường này được Trung Quốc sử dụng để yêu sách chủ quyền đối với các quần đảo, đảo, và vùng biển trong khu vực này, bao gồm cả hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam.

• Đặc điểm của đường lưỡi bò: Đường này gồm 9 đoạn (trước đây là 11 đoạn), kéo dài từ vịnh Bắc Bộ xuống phía nam, bao quanh các quần đảo và vùng biển rộng lớn. Tuy nhiên, Trung Quốc chưa bao giờ công bố tọa độ chính xác của đường này.

• Phạm vi yêu sách: Đường lưỡi bò bao trùm khoảng 80% diện tích Biển Đông, bao gồm các vùng biển giàu tài nguyên thiên nhiên và có vị trí chiến lược quan trọng.

Nguồn Gốc Của Đường Lưỡi Bò

Đường lưỡi bò xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1947, khi Trung Quốc (lúc đó là Trung Hoa Dân Quốc) công bố một bản đồ với đường 11 đoạn bao quanh Biển Đông. Sau khi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập năm 1949, đường này được điều chỉnh thành 9 đoạn và được sử dụng làm cơ sở để yêu sách chủ quyền.

• Năm 1947: Trung Hoa Dân Quốc công bố bản đồ với đường 11 đoạn, nhưng không giải thích rõ cơ sở pháp lý.

• Năm 2009: Trung Quốc chính thức đệ trình bản đồ đường lưỡi bò lên Liên Hợp Quốc, gây tranh cãi và phản đối từ các quốc gia trong khu vực.

• Năm 2016: Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ra phán quyết bác bỏ yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc, khẳng định rằng yêu sách này không có cơ sở pháp lý theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.

Cách Xác Định Biên Giới Quốc Gia Trên Biển Theo Luật Pháp Quốc Tế

Theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982, việc xác định biên giới quốc gia trên biển được thực hiện dựa trên các nguyên tắc sau:

1. Đường cơ sở: Là đường được vẽ dọc theo bờ biển của một quốc gia, dùng để xác định phạm vi các vùng biển. Đường cơ sở có thể là đường cơ sở thông thường (dọc theo bờ biển) hoặc đường cơ sở thẳng (nối các điểm nhô ra nhất của bờ biển).

2. Lãnh hải: Là vùng biển rộng tối đa 12 hải lý (khoảng 22,2 km) tính từ đường cơ sở. Quốc gia ven biển có chủ quyền hoàn toàn đối với lãnh hải của mình.

3. Vùng tiếp giáp lãnh hải: Là vùng biển rộng tối đa 24 hải lý (khoảng 44,4 km) tính từ đường cơ sở. Quốc gia ven biển có quyền kiểm soát nhất định trong vùng này để ngăn chặn vi phạm pháp luật.

4. Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ): Là vùng biển rộng tối đa 200 hải lý (khoảng 370,4 km) tính từ đường cơ sở. Quốc gia ven biển có quyền khai thác tài nguyên thiên nhiên và quản lý các hoạt động kinh tế trong vùng này.

5. Thềm lục địa: Là phần kéo dài tự nhiên của lãnh thổ đất liền ra dưới đáy biển, có thể mở rộng tối đa 350 hải lý (khoảng 648,2 km) tính từ đường cơ sở. Quốc gia ven biển có quyền khai thác tài nguyên trong thềm lục địa của mình.

Tranh Chấp Và Giải Pháp

Tranh chấp về đường lưỡi bò và chủ quyền biển đảo tại Biển Đông là một vấn đề phức tạp, liên quan đến nhiều quốc gia như Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, và Trung Quốc. Để giải quyết tranh chấp, các quốc gia cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

1. Tuân thủ luật pháp quốc tế: Các quốc gia cần tôn trọng và tuân thủ Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982, đặc biệt là các quy định về xác định biên giới biển và quyền chủ quyền.

2. Giải quyết hòa bình: Các tranh chấp cần được giải quyết thông qua đối thoại, đàm phán, và các cơ chế pháp lý quốc tế như Tòa án Quốc tế về Luật Biển (ITLOS).

3. Tăng cường hợp tác: Các quốc gia trong khu vực cần tăng cường hợp tác về an ninh, kinh tế, và bảo vệ môi trường biển để xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình và ổn định.

Kết Luận

Đường lưỡi bò là một yêu sách chủ quyền không có cơ sở pháp lý, đã bị Tòa Trọng tài Thường trực bác bỏ vào năm 2016. Việc xác định biên giới quốc gia trên biển cần tuân thủ các quy định của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982, đảm bảo công bằng và hòa bình trong khu vực. Các quốc gia cần hợp tác và đối thoại để giải quyết tranh chấp, bảo vệ chủ quyền biển đảo, và duy trì hòa bình tại Biển Đông.